روزه یعنی چه؟
روزه یعنی چه؟
به روزه، صوم و امساک نیز می‌گویند؛ امساک به معنی: اجتناب، احتراز، بخل، پرهیز، حذر، خِسِت، خودداری، دوری و صرفه‌جویی است.
روزه تاریخی کهن و ریشه در نزد تمدّنهای باستان و مذاهب و آیینهای گوناگون دارد. در نزد بسیاری از آیینها با عناوینی غیر از روزه، مشهور است. مانند: ریاضت، ممارست، تربیت و تهذیب نفس ...؛ و در آیینهایی که جنبة مذهبی و الهی دارند، بیشتر با عنوان روزه مشهور شده است.
شکل روزه‌داری در هر مذهب و آیینی کمی متفاوت از دیگری است. حتّی هدف از روزه‌داری نیز در نزد آنان کمی متفاوت تعریف شده است و دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد، ولی به طور قطع، قصد همة آنها، عبور از محدودیّتهای جسم و مسلّط شدنِ بر بدنِ خود، برای حصولِ قوّات روحانی است.
لذا همة مذاهب و آیینهای مختلف، با هر فلسفه و هدف، نام و شکلی که مبادرت به این کار می‌کنند حداقل در سه وجهِ عملی با هم مشترک هستند: اجتناب از خوردن و آشامیدن، اجتناب از امیال جنسی، و سختی دادن به بدن؛ و علاوه بر اینها، مذاهبِ یکتا پرستی، روزه را وسیله‌ای به جهت آماده کردن فرد، برای نزدیک شدن به خدا می‌دانند.
امّا ریشه و خاستگاه روزه‌داری در قالب یک فریضة آسمانی از سوی خدا، در ابتدا نزد قوم بنی‌اسرائیل استوار گردید. اوّلین و تنها شریعتی ( مجموعة قوانینی ) که خدا به بشر داد، شریعتی بود که توسّط موسی به قوم اسرائیل سپرده شده بود و خدا برای قوم روزهایی را به جهت روزة واجب مقرّر فرمود. و در ادامه، مسیحیّت که از دلِ همان شریعت بیرون آمد و در راستا و ادامة آن جریان دارد، به همان سان باید به پیش می‌رفت. چنان که خود خداوند عیسی مسیح نیز همیشه با استناد به شریعت موسی و مطابق آن، عمل می‌نمود و به شاگردان خود نیز به همان گونه سفارش می‌نمود.
روزی خداوند عیسی مسیح گفت: «39کتب را تفتیش کنید، زیرا شما گمان می‌برید که در آنها حیات جاودانی دارید؛ و آنها است که به من شهادت می‌دهد» ( یوحنّا 5 : 39 ). خداوند قوم و کلیسای خود را به جستجو و تحقیق و تفحّص در کتب مقدّس ترغیب می‌نماید، که در آن طریق حیات جاویدان و شهادات خود خداوند مکتوب است. کلام خدا ما را از رفتن به سوی رسوم و طُرُق امّتهای دیگر اکیداً منع نمود و آشکارا گفت از آنها نفرت دارد: «23و به رسوم قومهایی که من آنها را از پیش شما بیرون می‌کنم رفتار ننمایید، زیرا که جمیع این کارها را کردند پس ایشان را مکروه داشتم» ( لاویان 20 : 23 ).
خود خداوند همیشه در گفته‌های خود مخاطبین را به ابتدای هر موضوعی سوق می‌داد و بارها با استناد به پیشینة قوم آنان را ملزم می‌ساخت: «6لیکن از ابتدای خلقت، خدا ایشان را مرد و زن آفرید» ( مرقس 10 : 6 ). و ایضاً «8ایشان را گفت: موسی به سبب سنگدلیِ شما، شما را اجازت داد که زنان خود را طلاق دهید. لیکن از ابتدا چنین نبود» ( متّی 19 : 8 ). لذا هر فرد مسیحی باید بداند که نمی‌تواند کلام خدا و پیشینة قوم را نادیده بگیرد و به خواهش دل خود و یا به طرق دیگری، خارج از کتاب مقدّس برای خود تعلیمی بسازد و فلسفه‌ای را باب نماید.
کپی برداری از تفکّراتِ سایر مذاهب و آیینهای دیگر، با هر فلسفه و هدف، نام و شکلی، در خصوص عمل روزه‌داری، از نظر خدا مردود و باطل است. امروزه هنوز یهودیان به همان شریعت گذشتة خود عمل می‌کنند، امّا متأسّفانه مسیحیّت به خاطر انحرافات بزرگ و عجیبی که از صده‌های سوّم به بعد آهسته آهسته در بدنة اجتماعات کلیسایی شکل گرفت، به انحراف و طبق معمول به سمت رسوم امّتها گرایش پیدا کرد. از این روی می‌بایست این فریضه را در نام و معنی استخراج شدة حقیقی آن که در نزد قوم اسرائیل بود، دید و پذیرفت.
عمل روزه در زبان عبری، به معنی"تعنیت"است. به روزه‌داری در دیدگاه خدای کتاب مقدّس تعنیت گفته می‌شود، هر چند بیشتر با عنوان روزه مشهور است، امّا حقیقت این است که واژة روزه تنها به مدّت زمان تعنیت اشاره دارد، و یکی از ارکان تعنیت می‌باشد، نه مفهوم کاملِ عمل تعنیت. این نام ارتباط بسیار عمیقی با مفهوم و شکل روزة پسندیده در نزد خدا دارد.
تعنیت در لغت به معنی: رنجاندن بدن، سختگیری کردن، مشقّات و تکالیف سنگین تحمیل کردن، و در گردن کسی انداختنِ کاری دشوار است. که وجه تسمیة آن خودداری کردن از خوردن و آشامیدن طی یک روز ( شرعی ) است. لذا همان گونه که از اسمش بر می‌آید، تعنیت به هیچ وجه عملی سهل و راحت نباید باشد و شخص حتماً می‌بایست در انجام این فریضه، کمال سختی و مشقّت را بر خود روا دارد.
حتّی اگر احتمال رسیدن آسیبِ بدنی نیز باشد، شخصی که در تعنیت هست، حتماً می‌بایست با همان دشواری به پیش برود و هر تفکّر و فلسفه و تعریف دیگری غیر از این، کتاب مقدّسی نیست و عمل تعنیت او باطل خواهد بود. تمام کسانی که در کتاب مقدّس مبادرت به تعنیت ( روزه ) نمودند، همه در سختی بودند و هیچ کدام در راحتی تن قرار نداشتند. حتّی یک نمونه راحت طلبی درکتاب مقدّس در این خصوص وجود ندارد.
نظرات
ارسال یک نظر